Jerebu adalah keadaan yang berterusan di Negara ini. Keadaan menjadi lebih ketara semasa bulan-bulan panas dan kering setiap tahun. Jerebu boleh disebabkan oleh fenomena semula jadi seperti ribut debu, letusan gunung berapi, atau kebakaran hutan, serta aktiviti manusia seperti pencemaran industri, ekzos kenderaan, pembakaran bahan api fosil, dan pembakaran terbuka. Dalam beberapa minggu lepas, indeks pencemaran udara (IPU) di beberapa kawasan di negara ini menunjukkan tahap tidak sihat, iaitu, tahap antara 101 dan 200.
IPU dikira berdasarkan purata kepekatan bahan pencemar udara, iaitu sulfur dioksida (SO2), nitrus oksida (NOx), karbon monoksida (CO), ozon (O3), zarah bersaiz 2.5 dan 10 mikron (PM2.5 dan PM10). Di Malaysia, IPU dilaporkan oleh Jabatan Alam Sekitar (JAS) melalui laman web mereka API Management System. API yang dilaporkan boleh terdiri daripada tahap BAIK hingga ke tahap BERBAHAYA. API Management System melaporkan bacaan daripada 68 stesen cuaca di seluruh Malaysia. Bacaan IPU untuk 25 Apr 2023 pada 12 pagi daripada 68 stesen: 23 stesen adalah baik (IPU 0-50) dan 45 stesen adalah sederhana (IPU 51-100).
Apabila kualiti udara menurun, orang ramai perlu mengambil langkah berjaga-jaga semasa situasi sedemikian, terutamanya untuk kanak-kanak dan orang tua, dan mereka yang mempunyai masalah atau penyakit pernafasan. Langkah berjaga-jaga yang perlu diambil bergantung kepada tahap pencemaran udara. Apabila IPU berada pada tahap sederhana, tiada langkah berjaga-jaga yang diperlukan untuk rakyat umum, namun, individu yang luar biasa sensitif harus mempertimbangkan untuk mengehadkan aktiviti luar yang berpanjangan.
Jika keadaan menjadi lebih teruk, iaitu, apabila IPU bertukar kepada tahap TIDAK SIHAT, iaitu, apabila bacaan melebihi 100, maka kanak-kanak, orang tua, dan orang yang mempunyai penyakit pernafasan, seperti asma harus mengelakkan aktiviti luar yang berpanjangan, dan orang lain harus hadkan aktiviti luar yang berpanjangan. Apabila bacaan IPU menunjukkan keadaan yang SANGAT TIDAK SIHAT dan BERBAHAYA, maka orang ramai perlu mengelak daripada melakukan aktiviti luar. Adalah penting bagi mereka yang menjaga kanak-kanak, orang tua, dan mereka yang mempunyai penyakit pernafasan untuk mengetahui kualiti udara di sekitar kawasan mereka.
Pada masa yang sama, terdapat juga kebimbangan mengenai varian COVID-19 baharu – XBB.1.16 atau varian Arcturus. Kementerian Kesihatan Malaysia telah melaporkan 12 kes Covid-19 XBB.1.16 atau varian Arcturus di negara ini setakat 24 April 2023. Pertubuhan Kesihatan Sedunia (World Health Organization, WHO) telah melaporkan risiko global untuk XBB.1.16 adalah rendah berbanding kepada varian edaran semasa. Walaupun terdapat peningkatan risiko jangkitan atau peluaran, tiada perubahan yang dilaporkan dalam penyakit yang serius dengan varian berbanding dengan varian terdahulu. WHO selanjutnya menyatakan bahawa maklumat semasa tidak mencadangkan bahawa XBB.1.16 menimbulkan risiko kesihatan awam yang lebih berbanding dengan varian semasa.
WHO juga menyatakan bahawa tiada langkah kesihatan awam tambahan diperlukan pada masa ini untuk mencegah penyebaran virus. Kementerian Kesihatan Malaysia menyarankan agar orang ramai terus mengamalkan TRIIS (Test, Report, Isolate, Inform and Seek) jika mereka mengalami sebarang simptom yang menunjukkan COVID-19.
Orang ramai perlu memahami bahawa risiko COVID-19 dan mendapat jangkitan teruk adalah lebih rendah berbanding peringkat awal wabak itu. Tidak ada keperluan untuk mengambil langkah berjaga-jaga tambahan untuk mencegah penyebaran penyakit. Orang ramai perlu memahami risiko yang mereka hadapi. Jika mereka adalah daripada kumpulan berisiko tinggi, iaitu mereka yang mempunyai keadaan komorbid (co-morbit conditions), maka mereka harus mengambil langkah berjaga-jaga tambahan, ini bermaksud mereka harus cuba mengelakkan tempat yang sesak dan memakai topeng muka (face mask) apabila mereka pergi ke tempat-tempat yang sesak dan terdapat ramai orang. Ia juga penting bagi mereka yang menunjukkan simptom pernafasan seperti selesema dan batuk, memakai topeng muka, walaupun ujian COVID-19 mereka adalah negatif. Ini bagi mengelakkan penularan penyakit pernafasan, selain dari COVID-19. Ia adalah amalan etika yang baik yang harus kita ikuti. Bagi orang ramai yang tidak mempunyai keadaan komorbid, mereka tidak perlu mengikuti sebarang langkah berjaga-jaga tambahan. Ia adalah pilihan sendiri jika mereka ingin memakai topeng muka di tempat awam.
Memandangkan terdapat dua isu kesihatan awam yang kita hadapi sekarang, iaitu Jerebu dan COVID-19, terdapat risiko yang lebih tinggi untuk orang yang mempunyai keadaan komorbid, iaitu mereka yang mempunyai penyakit pernafasan. Adalah penting bagi kumpulan ini untuk mengambil langkah berjaga-jaga tambahan apabila keluar ke tempat awam.
Artikel itu ditulis oleh Dr Victor Hoe, ia adalah sebahagian daripada wawancara oleh Sin Chew Daily. Dr Hoe turut ditemu bual oleh RTM untuk berita mereka pada 23 April 2023 mengenai perkara yang sama.